Şimdi yükleniyor
×

Merkez Bankası – Enflasyon Raporu (Kasım 2025)

Merkez Bankası 2025 Enflasyon Tahminini Yükseltti: Dezenflasyon Yavaşladı!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılının dördüncü Enflasyon Raporu’nu yayımladı. Ekim ayında tüketici enflasyonunun yüzde 32,9 olarak gerçekleştiğini belirten rapor, 2024 yılı Haziran ayında başlayan dezenflasyon sürecinin 2025’in üçüncü çeyreğinde yavaşladığıvurguladı.

Bu gelişmelere bağlı olarak TCMB, 2025 yıl sonu enflasyon tahminini güncelledi. Daha önce yüzde 24 olarak belirlenen 2025 yıl sonu ara hedefi korunmakla birlikte, yıl sonu tahmini yüzde 70 olasılıkla yüzde 31 ila 33 aralığına yükseltildi. 2026 yıl sonu tahmini ise yüzde 13 ila 19 aralığında korundu.

Dezenflasyonu Yavaşlatan Ana Etkenler: Gıda ve Hizmetler

Raporlara göre, enflasyon tahminlerindeki bu yukarı yönlü güncellemenin temel nedenleri, enflasyon ana eğiliminin beklenenden yüksek seyretmesi ve gıda fiyatları varsayımındaki artış oldu.

1. Gıda Fiyatlarındaki Hızlanma Dezenflasyondaki yavaşlamanın temel unsurlarından biri gıda ve alkolsüz içecekler grubu oldu. İşlenmemiş gıdada bir süredir devam eden destekleyici seyrin tersine dönmesi ve işlenmiş gıda fiyatlarındaki güçlenme enflasyondaki düşüşü sınırladı. Ağustos ve Eylül 2025’te gıda fiyatlarında aylık bazda belirgin artışlar gözlendi. Olumsuz hava koşulları ve kuraklık, gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü riskleri artıran temel faktörler olarak belirtildi.

2. Hizmet Sektöründeki Yüksek Katılık (Atalet) Enflasyondaki düşüşün önündeki en büyük engel hizmet sektöründeki “atalet” olarak öne çıkıyor. Özellikle “geçmiş enflasyona endeksleme” eğilimi yüksek olan kalemlerdeki fiyat ayarlamaları dezenflasyonu yavaşlatmaktadır.

Bu grupta iki kalem öne çıkıyor:

  • Kira: Kira enflasyonu “dirençli” bir seyir izleyerek öngörülenden yüksek kalmaya devam etti. Eylül 2025 itibarıyla yıllık kira enflasyonu yüzde 69,1 seviyesinde gerçekleşti.
  • Eğitim: “Okula dönüş” etkisiyle özel üniversite ücretleri, yurt, servis ve kreş ücretlerindeki artışlar , eğitim enflasyonunun Eylül 2025’te yıllık yüzde 66,1’e ulaşmasına neden oldu.

Buna karşılık, temel mal enflasyonu ılımlı seyrini korudu ve Eylül 2025’te yıllık yüzde 19,9 olarak ölçüldü.

Para Politikası ve Ekonomik Dengelenme

TCMB’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na yaptığı sunum (PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SUNUMU.pdf), bu enflasyonist baskılara karşı uygulanan politikaların sonuçlarını ortaya koydu.

  • Sıkı Duruş Devam Ediyor: “Sıkı parasal duruş korunmaktadır”. Politika faizi Eylül 2025 itibarıyla %40,5 seviyesindedir. Bu duruş, makroihtiyati tedbirler ve likidite yönetimi ile desteklenmektedir.
  • Talepte Dengelenme: Politikanın etkileri talep üzerinde görülmektedir. “Talepte dengelenme gerçekleşmektedir”. 2023’ün ilk yarısında %11,2 olan toplam tüketim büyümesi, 2025’in ilk yarısında %2,5’e gerilemiştir. İthalattaki yavaşlama da belirgindir.
  • Finansal Göstergeler: Finansal koşullardaki sıkılık devam etmektedir. Kredi büyümesi yatay seyrederken , Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması sonlandırılmış ve finansal sistemde TL varlıkların payı artmıştır.
  • Rezervler ve Risk Primi: Sıkı para politikası duruşu rezervleri desteklemektedir. Brüt uluslararası rezervler 183 milyar dolara , swap hariç net rezervler ise 57 milyar dolara ulaşmıştır. CDS primi ve kur oynaklığında iyileşme gözlenmektedir.

Ana Risk: Beklentilerdeki Yüksek Seyir

Raporlar, dezenflasyon sürecindeki en önemli risklerden birinin “enflasyon beklentileri” olduğunu teyit etmektedir. Beklentiler gerileme kaydetse de, özellikle hanehalkı ve reel sektör tarafında yüksek seviyelerini korumaktadır.

Eylül 2025 itibarıyla 12 ay sonrası enflasyon beklentileri:

  • Piyasa Katılımcıları: %22,3
  • Reel Sektör: %36,8
  • Hanehalkı: %53,0

Bu durum, fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmakta ve dezenflasyon sürecini geciktirebilmektedir.

“Sıkı Duruşa Devam!” mesajı verildi.

TCMB, enflasyon görünümündeki bu zorluklara rağmen temel hedefini korumaktadır: “Fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.”. Banka, enflasyon ana eğilimini ve beklentileri yakından takip ederek dezenflasyonun ara hedeflerle uyumlu bir şekilde gerçekleşmesi için gerekli sıkılığı sağlayacağını belirtmektedir.

Yorum gönder

Göz At